حکمت سیزدهم؛ نعمت‌ها با هم می‌آیند و می‌روند
تاریخ انتشار: ۱۵ فروردین ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۴۵۱۰۳۱
ایسنا/قم نعمت‌ها مانند گروه‌های پرندگان است که وقتی تعدادی از آن‌ها بر شاخه درختی نشستند بقیه تدریجا به دنبال آن‌ها می‌آیند و شاخه‌ها را پر می‌کنند؛ ولی اگر گروه اول صدای ناهنجار و حرکت ناموزونی بشنوند یا ببینند فرار می‌کنند و بقیه هم به دنبال آن‌ها می‌روند و صحنه از وجودشان خالی می‌شود.
امام علی (ع) در حکمت سیزدهم نهج‌البلاغه می‌فرماید:«إِذَا وَصَلَتْ إِلَیْکُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ، فَلَا تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّکْرِ؛ هنگامی که مقدمات نعمت‌ها به شما روی می‌آورد دنباله آن را به واسطه کمی شکرگزاری از خود دور نسازید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حجت‌الاسلام شکیبایی در گفت‌وگو با ایسنا به تشریح حکمت سیزدهم نهج‌البلاغه امیرالمومنین (ع) پرداخته که شرح آن زیر آمده است:
نعمت‌ها اغلب به صورت تدریجی بر انسان وارد می‌شود و وظیفه انسان هوشیار این است که به استقبال نعمت برود و استقبال از آن راهی جز شکرگزاری ندارد. هرگاه با آغاز روی آوردن نعمت به شکر قلبی و زبانی و عملی بپردازد ادامه خواهد یافت و تا پایان آن نصیب انسان می‌شود.
به گفته بعضی از شارحان نهج‌البلاغه، نعمت‌ها مانند گروه‌های پرندگان است که وقتی تعدادی از آن‌ها بر شاخه درختی نشستند بقیه تدریجا به دنبال آن‌ها می‌آیند و شاخه‌ها را پر می‌کنند؛ ولی اگر گروه اول صدای ناهنجار و حرکت ناموزونی بشنوند یا ببینند فرار می‌کنند و بقیه هم به دنبال آن‌ها می‌روند و صحنه از وجودشان خالی می‌شود.
همچنین بسیاری از نعمت‌ها به صورت تدریجی زوال می‌پذیرند، هرگاه انسان در آغاز زوالش هوشیار باشد و به شکر قلبی و زبانی و عملی بپردازد مانع بازگشت و زوال تدریجی آن می‌شود.
این سخن در اصل برگرفته از قرآن مجید است که می‌فرماید: «وَ إِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لاََزیدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذابی لَشَدیدٌ؛ به خاطر بیاورید زمانی که پروردگارتان اعلام داشت اگر شکرگزاری کنید (نعمت خویش را) بر شما خواهم افزود و اگر ناسپاسی مجازاتم شدید است.»
قرآن مجید سرگذشت بسیار عبرت آموزی از قوم سبأ نقل می‌کند که خداوند نعمت بسیار وافری به آن‌ها داد و فرمود:«کُلُوا مِنْ رِزْقِ رَبِّکُمْ وَاشْکُرُوا لَهُ بَلْدَةٌ طَیِّبَةٌ وَرَبٌّ غَفُورٌ؛ ازروزی پروردگارتان بخورید و شکر او را به جا آورید، شهری پاک و پاکیزه در اختیار شماست و پروردگاری آمرزنده».
ولی آن‌ها به کفران پرداختند و سد عظیمی که سبب آبادی کشور آن‌ها شده بود بر اثر سیلاب و عوامل دیگر در هم شکست و تمام آبادی و باغ‌ها و مزارع ویران شد به گونه‌ای که نتوانستند در آنجا بمانند و ناچار در اطراف متفرق شدند.
قرآن در اینجا می‌فرماید:«ذلِکَ جَزَیْناهُمْ بِما کَفَرُوا وَهَلْ نُجازی إِلاَّ الْکَفُورَ؛ این کیفر را بر اثر کفرانشان به آن‌ها دادیم و آیا جز کفران کننده را کیفر می‌دهیم.»
روایات فراوانی درباره اهمیت شکر از پیغمبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) به دست ما رسیده که اهمیت این فضیلت انسانی را آشکار می‌سازد.
امام صادق (ع) می‌فرماید:«إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ أَنْعَمَ عَلَی قَوْم بِالْمَوَاهِبِ فَلَمْ یَشْکُرُوا فَصَارَتْ عَلَیْهِمْ وَبَالاً وَابْتَلَی قَوْماً بِالْمَصَائِبِ فَصَبَرُوا فَصَارَتْ عَلَیْهِمْ نِعْمَةً؛ خداوند متعال به گروهی از مردم نعمت داد، اما آن‌ها شکرش را به جا نیاوردند در نتیجه آن متاع مایه و بال‌شان شد و گروهی از مردم را به مصائبی گرفتار کرد لکن آن‌ها صبر کردند و (شکرگزار بودند) در نتیجه مصیبت‌ها به نعمت‌ها تبدیل شد.»
در اینجا دو سوال باقی می‌ماند: نخست این که حقیقت شکر چیست؟
شکر سه مرحله دارد: مرحله قلبی این است انسان از نعمت‌های خدا خشنود و راضی و سپاسگزار باشد، مرحله زبانی یعنی آنچه را درون قلب اوست بر زبان جاری سازد؛ ولی از همه مهم تر مرحله عملی شکر است و آن به طور شفاف این است که از نعمت‌های الهی درست بهره‌برداری کند و اهداف این مواهب را در نظر گیرد و به سوی آن اهداف حرکت کند.
اگر خدا عقلی برای درک نیک و بد به او داده از این عقل در مسیر شیطنت استفاده نکند و اگر او را مشمول موهبت آزادی کرده از این آزادی برای پیشرفت و تکامل بهره گیرد نه در مسیر بی بند و باری و گناه و فساد. همچنین در مورد اعضای بدن که هر کدام موهبتی عظیم است و در مورد مال و ثروت و فرزند و همسر. بسیارند کسانی که شکر قلبی و زبانی دارند؛ ولی در مرحله شکر عملی مقصرند.
اگر در مفهوم شکر به آن گونه که در بالا گفته شد دقت کنیم فلسفه آن نیز روشن می شود، زیرا این مواهب مال ما نیست، از سوی دیگری است و آن را برای اهداف خاصی آفریده و اگر در غیر آن اهداف به کار گرفته شود خیانت در آن نعمت است.
از اینجا پاسخ سؤال دیگری نیز روشن می شود که خدا چه نیازی به تشکر و سپاسگزاری ما دارد. ممکن است انسان‌ها با سپاسگزاری تشویق شوند و آرامش روحی پیدا کنند. خدا که نیازی به این‌ها ندارد.
ولی از آنچه در بالا گفته شد فهمیدیم که سخن از نیاز خدا در میان نیست، سخن از نیاز من است که اگر نعمت‌ها و مواهب الهی را که برای اهداف خاصی است در غیر آن به کار گیرم طبیعی است که از آن محروم خواهم شد، زیرا خداوند حکیم است و حکیم این مواهب را به افراد لایق و وظیفه شناس می‌دهد.
اضافه بر این کسانی که نعمت‌های الهی را ضایع می‌کنند و در غیر اهداف آن مصرف می‌نمایند در واقع اهانتی به ساحت قدس پروردگار کرده‌اند و از این جهت درخور عقوبت هستند.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: نهج البلاغه امیرالمومنین استانی فرهنگی و هنری استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها كرمانشاه نوروز زنجان استانی سیاسی استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها دنبال آن ها نعمت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۴۵۱۰۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسانه پردازی جلوی حکومت دیکتاتورها را می گیرد
به گزارش خبرنگار مهر، محمد جلایی امروز دوشنبه در اختتامیه جشنواره در مسیر انتخاب گیلان اظهار کرد: نقش خبرنگاران و اصحاب رسانه در شورانگیزی انتخابات اخیر مجلس و خبرگان رهبری بسیار اثرگذار و ستودنی است.
وی به تبیین نقش محوری رسانه در ابعاد مختلف پرداخت و بیان کرد: رسانه نقش روشنگری و جهت دهی افکار عمومی را بر عهده دارد و این مهم در دنیا به وضوح روشن است.
جلایی با استناد از آیات گوهربار قرآن کریم، نقش رسانه ها را مثبت و سازنده ارزیابی کرد و گفت: حکمت و موعظه حسنه دو محور فعالیت رسانه ها به شمار می روند.
وی با اشاره به اتفاقات اخیر در دانشگاه‌های ایالات متحده و خیابان‌های انگلیس افزود: بازتاب رسانه ای این اتفاقات نشان دهنده قدرت و نفوذ نرم رسانه ها است.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری گیلان با بیان اینکه خرداندیشی در کنار حکمت اهمیت دارد، گفت: رسانه‌ها در جنگ غزه و فلسطین با موعظه حسنه موجب شکل گیری عواطف انسانی شدند.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری گیلان با تاکید بر لزوم توجه به رسانه ها گفت: توجه به اصحاب رسانه و رسانه پردازی جلوی حکومت دیکتاتورها را می گیرد.
کد خبر 6092439
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است